De 110 mm protuberansenkijker


Ook wie overdag MIRA bezoekt wil natuurlijk liefst waarnemingen verrichten. Daarom hebben we een resem unieke toestellen in gebruik, en deze protuberansenkijker is hiervan één der laatste aanwinsten.
Medio 2009 werd hij voor het eerst ingezet (naast de Schmidt-Cassegrain, zoals te zien op de foto's), maar sinds het voorjaar 2010 staat hij permanent gemonteerd aan de zijde van de Kuttertelescoop.

Op een bestaande lenzenkijker (met opvallende vierkante buis!) monteerden we een aantal héél speciale filters, die zowat alle zonlicht tegenhouden... met uitzondering van een welbepaalde rode kleur (656,3 nanometer voor de specialisten). Want het is net in die rode kleur dat we de protuberansen kunnen zien, de spectaculaire vlammen en vlammetjes op en rond het oppervlak van de zon.

Zonder dit soort telescopen zouden die fenomenen enkel te zien zijn tijdens de uiterst zeldzame en kort durende totale zonsverduisteringen (voor de volgende in België moeten we wachten tot 2090 en 2142!).
Onderstaande foto werd uit de lossen hand genomen doorheen deze kijker, en toont toch nog merkelijk minder detail als wat het oog kon zien die dag!

Vooraan de telescoop staat een zogenaamde ERF-filter met een diameter van 110 mm. ERF staat voor "Energy Rejection Filter": hij houdt namelijk alle schadelijke en opwarmende straling tegen (UV en Infrarood), en gaat bovendien ook al een eerste selectieve filtering van het zichtbare licht doorvoeren.

Maar het meest complexe (en duurste) onderdeel zit aan de achterkant van de kijker: hier zit een zogenaamd "etalon", waarmee we héél exact het gewenste kleur zonlicht kunnen doorlaten. Met een paar regelschroefjes en afstelringen wordt het contrast geoptimaliseerd, zodat u zeker onder een staalblauwe wolkenloze hemel ook de kleinste zonnevlammetjes kan bestuderen!

Maar héél soms kan u tijdens uw bezoek een onverwachts fenomeen meemaken, hoewel de nabijheid van Zaventem daar wel voor iets tussenzit...