MIRA Volkssterrenwacht MIRA vzw

We leven in een zeer interessante tijd, niet alleen op het gebied van het sterrenkundig onderzoek. De ene opzienbarende ontdekking volgt na de andere. Misschien is het daarom goed even stil te staan bij de vraag: "Hoe is de zoektocht naar onze plaats in dit schitterende universum verlopen?"

Sterren staan allemaal zo heel ver weg, hoe kunnen we ze dan toch op een afdoende manier bestuderen om veel aan de weet te komen over hun aard en hun eigenschappen? Daarvoor beschikken astronomen over een techniek die het mogelijk maakt om het sterlicht dat ons bereikt op een heel grondige manier te bestuderen, namelijk de spectroscopie. Het sterlicht wordt daarbij uitgesmeerd van korte naar lange golflengten en in het verkregen spectrum krijgen we zicht op de samenstelling van het licht.

Naar menselijke normen bestaan sterren oneindig lang, maar op een kosmologische tijdschaal bekeken komt er ook aan elke sterrenleven een einde. Soms gaat dat einde gepaard met een onvoorstelbaar krachtige ontploffing, waarbij de helderheid van de ster zodanig toeneemt dat deze zogenaamde supernova meer licht kan uitstralen dan het sterrenstelsel waarin dit gebeuren zich voordoet.

De Zon is een uiterst boeiend studieobject dat aan de oorsprong ligt van het zogenaamde ‘ruimteweer’. De studie van het ruimteweer is een jonge wetenschappelijke discipline met toenemend belang vanwege de impact van zonnestormen op onze hoog-technologische maatschappij.

In de hedendaagse sterrenkunde worden massaal gegevens verzameld. Van miljoenen sterren, sterrenstelsels en andere objecten zijn metingen bekend van lichtkracht, massa, rotatiesnelheid of andere kenmerken. Informatie afleiden uit deze gegevens gebeurt het handigst met behulp van computers, waarbij statistische methoden worden gebruikt. Dit is het vakgebied van de astrostatistiek.

Op het eerste gezicht lijkt alles stabiel te verlopen in ons zonnestelsel, maar wie het allemaal nauwkeurig bestudeert en berekent, komt al gauw aan de weet dat de onderlinge afstand tussen de Zon en de planeten voortdurend verandert, en dat impliceert natuurlijk ook variaties in de gravitatie-effecten die alle objecten op elkaar uitoefenen.

Wat onze planeet betreft evolueert de aardbaan voortdurend van bijna cirkelvormig naar een duidelijk excentrische ellips. Daarbovenop komen variaties in de helling van de aardas en ook een precessiebeweging ervan.

Vraag aan jong en oud naar de grootste wetenschapper aller tijden en je zal vaak als antwoord te horen krijgen: Albert Einstein.

Toen Clyde Tombaugh in 1930 vanaf het Amerikaanse Lowell Observatory buiten de baan van Neptunus een object ontdekte dat klaarblijkelijk ook bezig was aan een omloop rond de Zon, was het evident dat hij een nieuwe planeet had ontdekt. Meteen de negende planeet in het rijtje, ze werd Pluto genoemd.

Hoe zou het intussen zijn met de LHC (Large Hadron Collider), de gigantische deeltjesversneller van het CERN die in de buurt van Genève ondergronds speurt naar de fundamentele structuren waaruit ons universum is opgebouwd?

In 2009 gingen de eigenlijke experimenten van start en in 2012 werd het lang gezochte Higgsboson ontdekt, een ware triomf voor de moderne wetenschap. Omwille van die schitterende ontdekking werd aan onze landgenoot François Englert samen met de Brit Peter Higgs in 2013 de Nobelprijs natuurkunde toegekend.

Het weer en het klimaat zijn onderwerpen die de mensheid altijd extreem geboeid hebben, simpelweg omdat het gaat over de condities waarin de mensheid dient te leven en te overleven. We worden via het journaal genoeg geconfronteerd met beelden van extreem weer, en over de aan de gang zijnde klimaatsverandering worden op het allerhoogste niveau internationale topconferenties georganiseerd.