MIRA Volkssterrenwacht MIRA vzw

Op 20 november 1998 lanceerden de Russen het eerste onderdeel van het ISS, het internationale ruimtestation van Russen, Amerikanen, Europeanen, Japanners en Canadezen. Nu het ISS zijn tiende verjaardag viert, is het ruimteveer Endeavour aangekoppeld.

Tijdens deze missie van Endeavour doet de shuttle tegelijk dienst als verhuiswagen en als hersteldienst-voor-pech-in-de-ruimte. De bemanning van zeven koppen (twee vrouwen en vijf mannen, allemaal Amerikanen overigens), moet het ISS klaarmaken om binnenkort zes mensen permanent een woon- en werkplaats te bieden.

In de vrachtruimte is 13 ton materiaal mee. Er zijn onder meer twee extra slaapcabines aan boord die een plaats krijgen in het ISS. Verder is er nieuwe fitness-apparatuur want de leden van de zeskoppige bemanning blijven een half jaar in de ruimte en moeten per dag twee uur zwaar trainen om de aftakeling van het lichaam door de gewichtloze toestand tegen te werken, anders zijn ze bij hun terugkeer op Aarde te fel verzwakt.

Omdat zes mensen meer “natuurlijke behoeften” hebben dan drie, heeft Endeavour ook een tweede toilet en een nieuw keukentje bij. Maar het belangrijkste nieuwe onderdeel voor het ruimtestation is een gloednieuwe en performante machine om afvalwater, zweet en urine door distillatie en filtering te zuiveren tot drinkwater.

Water is aan boord van het ISS een schaars product waarvan er wel een groot verbruik is: als drank, in het voedsel, voor de luchtvochtigheid in het station op peil te houden en als grondstof om zuurstof te maken. De vloot ruimteveren waren de afgelopen jaren de grote transporteurs van water naar het ISS. Maar vanaf komende herfst blijven de shuttles aan de grond en kunnen alleen de Russische Progress-cabines en de Europese ATV-vrachtcabines nog water aanvoeren. Zuinigheid is dan ook geboden, zelfs als dat voor de bemanning betekent dat ze extreem gezuiverd zweet en urine moeten drinken...

De bemanning van Endeavour heeft ook speciaal getraind om een moeilijke herstelling uit te voeren aan de buitenkant van het ISS. Het station maakt elektriciteit met behulp van grote panelen vol zonnecellen. Om de stroomproductie optimaal te houden, worden die panelen automatisch naar de Zon gericht. Maar sinds enkele maanden hapert één van de grote scharnieren van één van de panelen. Dat probleem moet opgelost worden, anders heeft het ruimtestation onvoldoende stroom voor de normale activiteiten en om de bemanning toe te laten maximaal wetenschappelijke experimenten uit te voeren.

Wie de installatie van het nieuwe materiaal alsook de herstelling van het zonnepaneel met meer dan gewone belangstelling zal volgen, is de Belgische ESA-astronaut Frank De Winne. Hij vliegt eind mei 2009 naar het ISS voor een verblijf van zes maanden in de ruimte en maakt deel uit van de eerste zeskoppige permanente bemanning.

Het ruimteveer Endeavour keert op 29 of 30 november weer naar de Aarde. In 2009 volgen nog 5 shuttle vluchten naar het ISS en in 2010 nog drie. Daarna worden de ruimteveren uit dienst genomen.

Tekst: Herman Henderickx voor de VRT-webstek
Meer info: Space Shuttle STS-126 Mission Calendar