MIRA Volkssterrenwacht MIRA vzw

Enkele weken geleden was er ophefmakend nieuws in het wereldje van de astrobiologie: astronomen zijn tot de conclusie gekomen dat rond de rode dwergster TRAPPIST-1 zeker zeven planeten draaien.

TRAPPIST-1 is een zeer kleine en zwakke ster in het sterrenbeeld Waterman, nauwelijks groter dan de planeet Jupiter. Interessant is echter dat deze dwergster zich op amper veertig lichtjaar van ons bevindt, wat naar astronomische normen wel zeer nabij is.

De ontdekking van deze exoplaneten gebeurde onder leiding van Michaël Gillon van het STAR instituut van de Luikse universiteit en zijn uitgebreid internationaal team van medewerkers.

Het nieuws dat onlangs werd bekend gemaakt is een vervolg op een eerder gedane ontdekking van Michaël Gillon. In 2016 had hij reeds het bestaan aangekondigd van drie planeten rond dezelfde moederster TRAPPIST I. Nu werden aan deze lijst dus nog vier andere planeten toegevoegd. De zeven planeten kregen voorlopig een nogal prozaïsche naam: beginnend bij de ster worden ze respectievelijk TRAPPIST 1 b, c, d, e, f, g en h genoemd.

Transits van planeten over de moederster

Al is veertig lichtjaar astronomisch gesproken een zeer kleine afstand, toch is het op dergelijke afstanden niet meer mogelijk om hemelvoorwerpen rechtstreeks waar te nemen. Om exoplaneten te ontdekken moet men een beroep doen op andere methodes, waarbij de veranderingen in lichtintensiteit van de moederster een sleutelrol spelen. Ook bij TRAPPIST 1 werd een regelmatige vermindering van de helderheid vastgesteld telkens één van de planeten voor de moederster voorbijkwam. Uit dergelijke transities kunnen astronomen heel wat informatie verzamelen over de omloopbanen, de afmetingen en de samenstelling van de planeten.

Qua afmetingen zijn de nieuw ontdekte planeten vergelijkbaar met de Aarde, en uit een eerste onderzoek zou ook blijken dat, op de buitenste planeet na, de zes andere planeten een rotsachtige samenstelling hebben.

Wat de ontdekking van de zoveelste exoplaneet zeer interessant maakt is dat drie van deze planeten, TRAPPIST 1 e, f en g zich qua temperatuur en de mogelijke aanwezigheid van water in een leefbare zone bevinden. Nooit eerder werd zo’n groot aantal planeten ontdekt waar de nodige elementen aanwezig zijn om eventueel leven te laten ontstaan. Deze objecten worden in de toekomst dan ook zeker een belangrijk doelwit voor verder onderzoek.

Bron: ESO Nieuws

Tekst: Emiel Beyens
15/03/2017