MIRA Volkssterrenwacht MIRA vzw

Zo ver zijn we dan: de miljoenste wetenschappelijke waarneming door de Hubble-ruimtetelescoop...

Eind april 1990 werd deze ruimtetelescoop, een samenwerkingsproject tussen de Amerikaanse NASA en de Europese ESA, gelanceerd, en na 21 jaar trouwe dienst heeft dit instrument andermaal zijn onschatbare waarde bewezen voor het sterrenkundig onderzoek. Dankzij de Hubble hebben astronomen op velerlei terreinen enorme vooruitgang kunnen boeken. En dankzij de vele schitterende plaatjes die op geregelde tijdstippen in de media opdoken is het heelal in zijn verscheidenheid ook voor het grote publiek een stuk tastbaarder geworden. Wie graag eens grasduint in het archief van de Hubble-ruimtetelescoop kan o.a. op de HubbleSite terecht.

Op 4 juli 2011 werd de kaap van de miljoenste waarneming gerond. Het is niet meteen de spectaculairste waarneming wat betreft het schieten van een fraai plaatje, maar daarom niet minder interessant. Het ging immers om het zoeken naar water in de atmosfeer van een exoplaneet (= planeet buiten het zonnestelsel). De Hubble kan zoiets doen door gebruik te maken van een hoogtechnologische spectroscoop, een instrument dat pas in mei 2009 tijdens de laatste onderhoudsvlucht werd geïnstalleerd en dat het mogelijk maakt de chemische samenstelling van alle mogelijke sterrenkundige objecten te achterhalen door het spectrum van het licht dat die objecten uitzenden te bestuderen.

Concreet betreft het hier exoplaneet HAT-P-7b op een afstand van zowat duizend lichtjaar, een gasreus die groter is dan Jupiter en die rond een ster draait die heter is dan de Zon. Hieronder een simulatietekening van de gasplaneet bij haar ster.

En zo zien we maar dat de paniek die kort na de lancering van de Hubble-ruimtetelescoop ontstond omdat uit de eerste beelden bleek dat er iets was misgelopen met het uitslijpen van de vorm van de hoofdspiegel nergens voor nodig was. Inventief als ruimtevaartingenieurs immers zijn werd in december 1993 het ruimteveer Endeavour naar de Hubble gestuurd waarbij door de bemanning van de shuttle een corrigerende spiegel werd aangebracht om het zicht van de hoofdspiegel de gewenste scherpte te geven.

Nadien volgden er nog drie onderhoudsbeurten waarbij telkens kleine manco's en defecten werden verholpen en er ook nieuwe en betere camera's e.d. werden geïnstalleerd. En na iedere onderhoudsmissie was de ruimtetelescoop "better than ever".

Bron: HubbleSite News Center